TIPS LÀM DẠNG MATCHING HEADINGS TRONG IELTS READING

Matching headings không phải dạng bài khó, nhưng rất dễ bị làm sai. Chúng ta hãy cùng nhau điểm qua một số cách giải quyết dạng bài này. 

1) Xác định thông tin chứa đáp án

Matching headings là dạng yêu cầu chúng ta phải xác định được nội dung chính của từng đoạn một, hoặc chủ đề mà đoạn đó nói đến. 

Thông thường, mỗi đoạn sẽ có một câu chủ đề. Câu chủ đề là câu nêu thông tin chính của đoạn văn. Và các câu có trong matching heading thường sẽ là paraphrase lại của câu chủ đề này. 

Câu chủ đề thường nằm ở đầu hoặc cuối đoạn. Vậy khi tìm thông tin cho phần paraphrase, bạn nên đọc trước các câu đầu/cuối này. 

Nhưng không phải lúc nào thông tin cũng nằm ở các phần này, và đôi lúc chúng ta có thể hiểu sai nghĩa của câu chủ đề. Vậy ta phải làm thế nào? 

Bạn cần skim - đọc lướt cả đoạn để nắm bắt được ý của đoạn đó. Nếu chỉ chăm chăm tìm câu chủ đề, bạn sẽ rất “mắc bẫy” của các câu hỏi nhiễu. Vậy khi tìm được câu chủ đề, bạn buộc phải skim lại bài để xác định câu trả lời của mình là chính xác. 

2) Dự đoán đáp án và loại trừ

Nếu bạn cảm thấy có nhiều đáp án có thể tương ứng với cùng một đoạn, bạn liệt kê tất cả các đáp án sau và loại trừ dần dần khi làm ở các câu tiếp. 

• Ví dụ: Bạn đang làm đoạn văn A, bạn thấy đáp án x, ix và iii đều có vẻ có thể là đáp án của đoạn này. Bạn liệt kê cả 3 đáp án này vào tờ đề. 

Sau đó, bạn làm tiếp đoạn C, bạn thấy câu C phù hợp với đáp án x. Đọc lại đoạn A, bạn thấy đáp án x hợp với đoạn C hơn câu A. Bạn chọn đáp án x cho đoạn C và loại trừ đáp án x cho đoạn A. Nếu có đáp án nào đã chắc chắn, bạn đánh dấu đáp án đã được chọn để không gây nhiễu cho các câu hỏi sau. 

3) Thông tin một phần hay cả đoạn? 

Một số yếu tố gây nhiễu trong bài heading matchings chính là có thông tin xuất hiện trong đoạn tương ứng với câu heading của đề bài, nhưng thông tin này chỉ tương ứng với một phần nhỏ trong đoạn, chứ không nêu nội dung toàn đoạn. Nếu không cẩn thận, ta sẽ nhầm tưởng và dẫn đến làm sai. 

Vậy nên khi làm dạng heading matchings, ta cần để ý xem thông tin đó: 

1. Có xuất hiện trong câu chủ đề không?
2. Các câu khác trong đoạn có cùng hướng tới chủ đề của thông tin này không?
3. Thông tin này xuất hiện dưới dạng nào? Trong 1 câu đơn lẻ, trong ví dụ hay đứng ở vị trí nào của bài? 

Nếu 2 câu trả lời đầu tiên đều là KHÔNG, và nếu trong câu hỏi cuối cùng, bạn thấy thông tin đứng trong ví dụ, hoặc đang mang tính chất mở rộng, là kết quả của câu văn trước, rất có khả đây chỉ là thông tin nhiễu, không phải đáp án đúng. 

4) Đọc phần cần đọc 

Khi thực hiện matching headings, chúng ta cần hiểu nội dung tổng quát, khái quát nhất của đoạn, một số phần sau ta có thể lướt qua khi thực hiện kỹ năng skim: 

• Các phần giới thiệu chức danh của một nhà khoa học, nghiên cứu viên nào đó. 
• Các phần ví dụ dưới dạng liệt kê (có thể đọc qua 1, 2 cái đầu). 

Hãy cùng nhau xét một ví dụ: 

Ta có đoạn văn sau: 

But the glory days of steam cars were few. A new technology called the Internal Combustion Engine soon appeared, which offered the ability to drive down the road just moments after starting up. At first, these noisy gasoline cars were unpopular because they were more complicated to operate and they had difficult hand-crank starters, which were known to break arms when the engines backfired. But in 1912 General Motors introduced the electric starter, and over the following few years steam power was gradually phased out.

(Cambridge IELTS 18) 

Bạn hãy thử lựa chọn heading của đoạn văn này với các đáp án sau: 

i    A period in cold conditions before the technology is assessed

ii   Further improvements lead to commercial orders

iii  A better option than the steam car arises

Để thực hiện bài này, đầu tiên chúng ta đọc lướt từ trên xuống dưới để hiểu đại khái nội dung của đoạn (skim). Ta có thể đọc trước câu đầu và câu cuối: But the glory days of steam cars were few. Và câu cuối: But in 1912 General Motors introduced the electric starter, and over the following few years steam power was gradually phased out.

Đọc hai câu này, ta có thể thấy hai câu cùng nhắc đến một vấn đề: việc thất thế của xe chạy bằng hơi nước (steam car) thông qua các cụm từ “glory days of steam cars were few” và “steam powers was gradually phased out”. 

Ta thấy cả 3 đáp án đều có thể có điểm đúng: 

1. Đáp án i có thể đúng vì trong bài cũng nhắc đến về 1 “period” - giai đoạn trước khi “technology” - công nghệ: trong đoạn văn có nhắc đến steam power, new technology, electric starter, được “assessed”. 
2. Đáp án ii cũng có thể là đáp án đúng vì trong đoạn có nhắc đến sự cải tiến - improvement, chính là sự xuất hiện của các công nghệ xe hơi mới trong cả câu 2 và câu cuối. 
3. Đáp án iii cũng có thể là đáp án đúng vì trong bài có nêu đến xe có “electric starter” xuất hiện và dần dần xe chạy bằng steam bị “phased out”. 

Vậy đâu mới là đáp án đúng? 

• Đáp án đúng là đáp án số iii. 

Tại sao?

Ta thấy trong bài có nhắc về việc xuất hiện của các loại công nghệ mới có “offered the ability to drive down the road just moments after starting up”. Sau đó, công nghệ “electric starter” xuất hiện, càng cải thiện hơn nữa và hệ quả là “steam power” “phased out”. Điều này đã chứng minh cho việc có “better option” - chính là xe có “electric starter”, và loại xe này “arise” - được thể hiện trong bài bằng các cụm về sự trái ngược của xu hướng xe chạy bằng steam power: “glory day…few”; “phased out”. 

Ta hiểu đoạn này rằng, vì xe có khởi động bằng điện xuất hiện, mà xe chạy bằng hơi nước không còn chiếm ưu thế như trước. Và phần thân đoạn cũng tập trung vào việc miêu tả “better option” này. 

Bạn có thể hỏi: Tại sao trong bài nói đến 2 sự lựa chọn mới (ở câu số 2 và câu cuối), nhưng trong đáp án chỉ là “a better option” - 1 lựa chọn tốt hơn mà vẫn được chọn là đáp án đúng? 

Vậy chúng ta cần đọc kỹ hơn vào bài nhận ra vấn đề. Đúng là bài nói đến 2 loại động cơ mới: đầu tiên là Internal Combustion Engine (ICE), và sau đó là ‘electric starter’ của General Motors. 

Nhưng nếu đọc kỹ, ta thấy rằng động cơ của ICE không phải là better option ở đây. Bởi, At first, these noisy gasoline cars were unpopular because they were more complicated to operate and they had difficult hand-crank starters - Ban đầu, loại này “noisy” và “unpopular”, “complicated to operate”, “had difficult….starters”. Và chỉ khi “electric starter” của General Motors ra đời thì steam power mới “phased out”. Vì thế nên ở đây chỉ có một “better option” mà thôi. 

Vậy tại sao i và ii sai? 

Ở i, đáp án nói về một “period of cold conditions” trước khi “technology is assessed”. Như vậy trọng tâm của đoạn này, nếu là đáp án i, phải nói về “period of cold conditions” này, và đây phải là giai đoạn xảy ra trước. 

Trong bài ta thấy có hai giai đoạn: thời kỳ hoàng kim của steam car - thời kỳ steam car thất thế. Và trong đoạn này tập trung vào giai đoạn sau. Nhờ dấu hiệu này ta đã có thể tạm thời yên tâm i không phải đáp án, kể cả khi chúng ta không hiểu ‘cold condition’ hay ‘assessed’ là gì. 

Vậy ta xét tiếp đến hai từ khoá tiếp theo: ‘cold condition’ và ‘assessed’. Ta thấy không có dữ kiện nào trong bài giúp ta khẳng định có các ‘cold conditions’ và càng không có dữ kiện nào nói đến việc “định giá” công nghệ - ‘assessed’. Vậy i không thể là đáp án đúng. 

Tương tự, ta xét tiếp đáp án số ii, ta thấy đáp án này có nhắc đến ‘improvements’, nhưng lại không có dữ kiện nào nói đến ‘commercial orders’ - các đơn đặt hàng thương mại. Ta có thể “ngầm” hiểu rằng các “improvements” trong bài “có thể” sẽ dẫn đến ‘commercial orders’. Nhưng không vì thế mà chúng ta chọn đáp án này, vì điều này chỉ đơn thuần là suy diễn của chúng ta. 

Đáp án bài thi IELTS sẽ đi thẳng, tức là nó không cần chúng ta phải đặt một cầu nối suy nghĩ, lập luận ở giữa để chọn được đáp án đúng. Thay vào đó, ta cần ĐỌC HIỂU, tức chỉ đơn giản là hiểu được ý của bài và chọn được đáp án tương ứng.